پای سیب، هوس 4 فصل!
پای سیب رو چه موقعی از سال بیشتر هوس می‌کنن مردم؟ از من بپرسی میگم 365 روز سال. فکرشو بکن، یه روز پاییزی خنک، یه فنجون چای داغ دستت باشه و بوی دارچین و سیب تازه از آشپزخونه بپیچه تو خونه. همین فضا واسه غروب بهار و تابستون و زمستون هم جوابه. پای سیب یه جورایی پادشاه دسرهاست، نه؟ همون لحظه‌ای که قاشق رو می‌برین توش و اون تکه‌های سیب نرم با خمیر ترد قاطی می‌شن، انگار دنیا یه لحظه قشنگ‌تر می‌شه. حالا اگه تو هم مث من عاشق این خوراکی ساده ولی جادویی هستی، بیا یه کم بیشتر درباره‌ش حرف بزنیم؛ از اینکه از کجا اومده تا چجوری می‌تونیم خودمون یه دونه‌شو درست کنیم و همه رو انگشت به دهن کنیم!
تاریخچه پای سیب
پای سیب، این دسر خوشمزه که الان دیگه انگار تو همه جای دنیا پیداش می‌شه، ریشه‌ش برمی‌گرده به خیلی قدیما. می‌گن اولین بار تو اروپا، حدود قرن چهاردهم، مردم شروع کردن به پختن چیزی شبیه پای امروزی. اون موقع‌ها انگلستان حسابی تو کار درست کردن پای بود، ولی نه فقط با سیب؛ با هر چیزی که دم دستشون بود، از گوشت بگیر تا میوه. سیب کم‌کم شد پای ثابت این داستان، چون هم ارزون بود، هم همه‌جا پیدا می‌شد.
بعدش که مهاجرا پاشون به آمریکا باز شد، پای سیب رو هم با خودشون بردن اون‌ور آب. تو قرن هفدهم و هجدهم، آمریکایی‌ها این دسر رو حسابی مال خودشون کردن. اون‌قدر که الان اگه بگی «پای سیب»، همه یاد پرچم آمریکا و مهمونی‌های خانوادگی می‌افتن! یه جورایی شد نماد فرهنگشون، انگار که بگی «مثل پای سیب، آمریکاییه».
جالبه که تو ایران خودمون هم سیب همیشه بوده، ولی پای سیب به این شکل یه پدیده‌ی وارداتیه. حالا دیگه با یه کم خلاقیت، خیلیا دارن با طعم‌های ایرانی مثل زعفرون و گلاب بهش چاشنی می‌دن. خلاصه، از آشپزخونه‌های قرون وسطایی اروپا تا فرهای امروزی، پای سیب یه سفر طولانی اومده تا برسه به بشقاب ما!
مواد لازم برای درست کردن پای سیب
خب، بریم سراغ مواد لازم برای درست کردن یه پای سیب خوشمزه و ساده که همه عاشقش بشن!
مواد لازم برای پای سیب:
برای خمیر:
آرد سفید: ۲ پیمونه (حدود ۲۵۰ گرم)
کره سرد (مکعبی خرد شده): ۱۵۰ گرم
شکر: ۱ قاشق غذاخوری
نمک: یه کوچولو، نصف قاشق چای‌خوری
آب یخ: ۴ تا ۵ قاشق غذاخوری (بستگی به خمیر داره، کم‌کم اضافه کن)
برای فیلینگ (مواد داخلش):
سیب (ترجیحاً ترش و سفت): ۴-۵ تا متوسط، پوست‌کنده و قاچ‌شده
شکر قهوه‌ای یا سفید: نصف پیمونه (بستگی به ذائقه‌ت داره)
دارچین: ۱ قاشق چای‌خوری (اگه عاشق دارچینی، بیشترم بریز!)
جوز هندی (اختیاری): یه ذره، نوک قاشق
آبلیمو: ۱ قاشق غذاخوری (که سیبا سیاه نشن)
کره: ۱ قاشق غذاخوری (برای یه طعم خامه‌ای‌تر)
نشاسته ذرت (اختیاری): ۱ قاشق غذاخوری (برای غلیظ شدن آب سیب)
این مواد برای یه پای سیب کلاسیک کافیه. حالا اگه بخوای یه کم خلاقیت به خرج بدی، می‌تونی گردو خردشده یا کشمش هم به فیلینگ اضافه کنی. فقط یادت باشه سیب‌ها رو نازک برش بزنی که خوب بپزن و خمیرت رو زیاد ورز ندی که ترد بمونه. آماده‌ای بریم سراغ طرز تهیه؟
طرز تهیه پای سیب:
خمیر رو آماده کن:
اول آرد، شکر و نمک رو تو یه کاسه قاطی کن. بعد کره سرد رو که مکعبی خرد کردی، بنداز توش. با نوک انگشتات یا یه چنگال، کره رو با آرد مخلوط کن تا یه حالت خرده‌نان پیدا کنه. حالا کم‌کم آب یخ رو اضافه کن و فقط در حدی ورز بده که خمیر جمع بشه (زیاد ورز ندی که سفت نشه). خمیر رو به دو قسمت تقسیم کن، بپیچ تو نایلون و نیم ساعت بذار تو یخچال استراحت کنه.
فیلینگ رو درست کن:
سیب‌ها رو که پوست کندی و نازک برش زدی، تو یه کاسه بریز. شکر، دارچین، جوز هندی (اگه داری)، آبلیمو و نشاسته ذرت رو اضافه کن و خوب هم بزن تا سیب‌ها حسابی مزه‌دار بشن. یه قاشق کره رو هم نگه دار که بعداً رو مواد بذاری.
خمیر رو پهن کن:
فر رو روشن کن بذار رو ۱۹۰ درجه سانتی‌گراد گرم بشه. یه تکه از خمیر رو از یخچال دربیار، رو سطح آردپاشی‌شده با وردنه پهنش کن تا یه دایره بشه که اندازه قالب پای‌ت باشه (قالب ۲۲-۲۵ سانتی خوبه). خمیر رو آروم بذار تو قالب و لبه‌هاش رو مرتب کن.
مواد رو بچین:
مخلوط سیب رو بریز تو قالب روی خمیر. اون یه قاشق کره رو تکه‌تکه بذار رو سیب‌ها. حالا خمیر دوم رو پهن کن، بذار روش. می‌تونی ساده بذاری یا با چاقو چند تا برش بزنی که بخار خارج بشه. لبه‌ها رو با انگشت یا چنگال فشار بده که ببنده.
پخت و سرو:
اگه دوست داری، یه کم شکر بپاش رو خمیر که برشته‌تر بشه. بذار تو فر به مدت ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت، تا وقتی که روی پای سیب طلایی بشه و بوی عطرش خونه رو پر کنه. بذار یه کم خنک بشه، بعد با یه اسکوپ بستنی وانیلی یا یه فنجون چای سرو کن و حالشو ببر!
خواص و مضرات پای سیب
بیا یه نگاهی بندازیم به خواص و مضرات پای سیب، موافقی؟
خواص پای سیب:
سیبه و فیبرش
سیب توش فیبر داره، که برای هضم غذا و سلامت روده‌ها عالیه. یه برش پای سیب می‌تونه یه کم به سیستم گوارشت کمک کنه.
آنتی‌اکسیدان‌ها
سیب پر از آنتی‌اکسیدانه که با رادیکال‌های آزاد تو بدن می‌جنگه و یه جورایی ضد پیریه!
انرژی سریع
به خاطر شکر و کربوهیدرات خمیر، یه تکه پای سیب می‌تونه سریع بهت انرژی بده، مخصوصاً اگه یه روز شلوغ داری.
لذت روحی
خب، این علمی نیست، ولی بوی دارچین و طعم پای سیب می‌تونه حالتو خوب کنه و یه حس نوستالژی قشنگ بهت بده!
ویتامین‌های کوچیک
سیب یه مقدار ویتامین C و پتاسیم داره که برای پوست و قلبت بد نیست.
مضرات پای سیب:
قند زیاد
شکر توی فیلینگ و خمیر می‌تونه برای کسایی که قند خونشون بالاست یا رژیم دارن، دردسر بشه.
چربی بالا
کره تو خمیر و گاهی رو فیلینگ، کالریشو می‌بره بالا و اگه زیاد بخوری، ممکنه به کمرت اضافه کنه!
هضم سخت
اگه معده‌ت حساسه، ترکیب خمیر سنگین و سیب پخته ممکنه یه کم اذیتت کنه.
کمبود پروتئین
پای سیب بیشتر کربوهیدرات و چربیشه، پس به عنوان یه وعده کامل نمی‌تونی روش حساب کنی.
اعتیادآور بودن
اینم شوخیه، ولی جدی، اگه یه بار درست کنی و خوب بشه، ممکنه دیگه نتونی جلوی خودتو بگیری و هر هفته بپزیش!
ختم کلام پای سیب یه خوراکی خوشمزه‌ست که با تعادل می‌تونی ازش لذت ببری، ولی بهتره زیاده‌روی نکنی!
جمع‌بندی:
خلاصه که پای سیب یه دسر ساده و دل‌چسب با یه تاریخچه‌ی باحال از اروپا تا آمریکا و حتی ایران خودمونه. با چندتا مواد اولیه‌ی در دسترس می‌تونی یه طعم جادویی بسازی که هم روحتو تازه کنه، هم یه کم به بدنت فیبر و انرژی بده. البته شکر و کره‌شو زیادی نکنی که از اون طرف بوم نیفتی! تو یه عصر پاییزی با یه چای گرم، پای سیب می‌تونه یه خاطره‌ی قشنگ برات بسازه که تا مدت‌ها یادت بمونه.
سوالات متداول:
پای سیب رو با چی بخوریم؟
یه اسکوپ بستنی وانیلی یا یه فنجون چای دارچینی عالیه باهاش.
می‌شه خمیرشو آماده خرید؟
آره، خمیر آماده هم کارتو راه می‌ندازه، فقط حواست به کیفیتش باشه.
سیب ترش بهتره یا شیرین؟
ترش، چون با شکر فیلینگ بالانس می‌شه و طعمش جذاب‌تر می‌شه.
چقدر می‌مونه؟
تو یخچال تا ۳-۴ روز، ولی تازه‌ش یه چیز دیگه‌ست!
می‌شه فریز کرد؟
آره، هم خمیر خام رو می‌تونی فریز کنی، هم پای پخته رو تا ۲ ماه.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.